Wat doet een BVF? Ervaringen uit de praktijk
Drie videoportretten van BVF-en (biologischeveiligheidsfunctionarissen ) brengen op toegankelijke en persoonlijke wijze de kern van het werk in beeld, inclusief de dilemma’s, het belang van regelgeving en de waarde van samenwerking met Bureau GGO (genetisch gemodificeerd organisme ). De opbouw van de video’s, van persoonlijke motivatie tot praktijksituaties, dilemma’s en oplossingen, zorgt ervoor dat u zich kan identificeren met de verhalen, en tegelijk inhoudelijk wordt geïnformeerd.
(H)erkenning
BVF-en hebben vaak een technische instelling en zoeken vooral doelgerichte en praktijkgerichte informatie. De video’s sluiten daarop aan doordat ze praktijkvoorbeelden bieden en ervaringsdeskundigheid centraal stellen. Door deze herkenbaarheid zijn ze geschikt om niet alleen te informeren, maar ook het gevoel van professionele gemeenschap te versterken.
Voor wie?
De video’s zijn met name bruikbaar voor:
- De beginnende en ervaren BVF (biologischeveiligheidsfunctionaris ): u herkent zich in de praktijkvoorbeelden en krijgt concrete tips en handvatten. De video’s kunnen daarnaast bijdragen aan kennisdeling en een gevoel van gemeenschap.
- Rechtspersonen, onderzoekers of andere medewerkers betrokken bij ggo activiteiten: u krijgt via de portretten meer inzicht in het ‘waarom’ van de gevraagde informatie bij de risicobeoordeling. Daarmee draagt het bij aan meer begrip voor de regelgeving en het verkleinen van de kloof tussen beleid en praktijk.
Arthur - BVF bij UniQure
Deze video duurt 3 minuten en 49 seconden.
Motiverende muziek speelt.
Spreker: Arthur Kroon
Functie: Biologische Veiligheidsfunctionaris uniQure
Arthur loopt in een witte labojas door de gangen van een laboratoriumgebouw.
Arthur: “Ik vind het mooi, dat ik mijn kennis kan gebruiken om een ingewikkeld proces te begrijpen en toe te lichten aan mensen die er dagelijks mee werken, maar niet altijd de achtergrond hebben om te begrijpen wat de risico's zijn van het werk wat ze doen. Daarnaast vind ik het ook belangrijk dat patiënten behandeld worden, maar ook dat de mensen die de geneesmiddelen maken veilig hun werk kunnen doen en dat de omgeving, het milieu, niet belast wordt door die werkzaamheden."
Arthur loopt over straat richting het gebouw van uniQure.
“Ik ben Arthur Kroon. Ik ben sinds 2022 biologische veiligheidsfunctionaris bij uniQure Amsterdam. UniQure maakt geavanceerde medicijnen voor zeldzame genetische afwijkingen. Ik ben BVF geworden, eigenlijk bij toeval. Toen ik werkte in de Vaccine Launch Facility werd gevraagd of ik toezicht wilde houden op het werk met genetisch gemodificeerde organismen.”
Arthur loopt een laboratorium in, zet een veiligheidsbril op en trekt een witte labojas aan.
“Een van de dilemma's als BVF die je tegenkomt is dat onderzoekers een proces en een product als veilig verklaren na twintig jaar onderzoek. Maar zodra het dan op grotere schaal geproduceerd moet worden, kom je met andere problemen te zitten. Bij risicobeoordelingen neem je altijd de gastheer, de genen en de activiteiten in ogenschouw.”
Arthur ontsmet zijn handen bij een kraan.
“Als jij een activiteit op grote schaal gaat uitvoeren, betekent dat een deel van de verplichte maatregelen om een risico af te dekken, niet zo makkelijk meer te realiseren zijn. Met een tienduizend liter tank wordt een veiligheidskast al niet meer als een bruikbare oplossing gezien op de werkvloer en moet je andere keuzes maken voor de bescherming van de werknemers en het milieu.”
Arthur controleert apparatuur en gevaarlijke stoffen in het laboratorium.
“Ik ben zeer trots op één van de aanpassingen die wij hebben gedaan op de werkvloer. Wij maakten met het team vaccin op hele grote schaal in grote 2000 liter zakken die na gebruik veilig leeg moesten lopen. En wij vonden met het team en de engineers een manier om dat op een nette, veilige en efficiënte manier te doen. Als BVF sta je vaak tussen werkgever en de kosten die hij moet maken om het werk veilig uit te voeren voor mens en milieu. En dan moet je altijd compromissen sluiten en die moet je soms verdedigen. Hetzij naar de werkgever dat die extra kosten moet maken, hetzij naar de inspecteur die zegt dit moet op een andere manier.”
Arthur loopt door de gang van het gebouw. Hij spreekt in een ander laboratorium met collega’s en controleert de laboratoriumapparatuur.
“Als BVF probeer je zo veel mogelijk op de hoogte te blijven van het onderzoek wat je onderzoekers doen en daarbij praat je veel met je collega's van het BVF platform of Bureau GGO. En daarmee kun je vaak ook op de hoogte blijven van de verschillende dingen die spelen op de werkvloer, bij jou en bij andere bedrijven. Maar als het echt lastig is omdat er een tegenstelling tussen de wetten en wat jij kan doen is. Dan ga je ook regelmatig met Bureau GGO praten om te kijken van wat de mogelijkheden zijn om het toch binnen de regels van de wet op de juiste manier werkbaar te houden.”
In een kantoor bekijkt Arthur de resultaten op een computer.
“Ik heb als BVF meer grip op de wetgeving gekregen en de manier waarop de regeling GGO in elkaar is gezet door veel risicobeoordelingen te maken en te kijken naar risicobeoordelingen die andere BVF’s hebben gemaakt. En dat kun je bekijken in de vergunningen database. En daarnaast heb ik veel met BGGO gepraat om bepaalde specialistische problemen die ik niet zo snel kon terugvinden door te spreken en daar met Bureau GGO een keuze te maken welke richting de oplossing zou moeten gaan.”
Logo: Rijksoverheid.
Beeldtekst: Deze video is in opdracht gemaakt van:
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
Joyce - BVF bij de Universiteit Twente
Deze video duurt 3 minuten en 36 seconden.
Motiverende muziek speelt.
Spreker: Joyce Mulder
Functie: Biologische veiligheidsfunctionaris Universiteit Twente
Joyce: “Ik denk dat de uitdaging van het werk op de universiteit, wel is dat je heel goed de wet- en regelgeving moet kunnen uitleggen en wat dat dan in de praktijk betekent en welke achterliggende gedachte daarachter zit."
Joyce fietst langs de Universiteit Twente en parkeert haar fiets.
“Ik ben Joyce Mulder. Ik ben de BVF van de Universiteit Twente. Ik wilde graag mijn kennis over GGO's in de praktijk brengen en ook meer vanuit een beleidsmatige kant en daardoor kwaliteit en veiligheid van onderzoek verbeteren. Veel mensen hebben niet door dat ze soms heel nauw samen gaan en ik vind het juist een leuke uitdaging. Ik heb een werkgroep bij HR. Daar heb ik dus heel erg te maken met de beleidsmatige kant van het BVF zijn.”
Joyce loopt een laboratorium in en trekt een witte labojas aan.
“Daar ben je bezig met het beleid creëren, maar ook hoe te implementeren. En daarnaast heb je de werkgroepen in de faculteit waar het onderzoek plaatsvindt. En daar leer ik dus heel erg veel over de inhoud van de onderzoeken en de experimenten. Dus die combinatie maakt het wel heel interessant.”
Joyce zet een veiligheidsbril op en loopt richting haar collega’s in het lab.
“Laatst hadden wij een review van een onderzoeksvoorstel. Dit was het onderwerp over dierlijke bijproducten. Dat valt onder de BVF, die dient daar dan naar te kijken.”
Joyce controleert de machines in het laboratorium.
“En naar aanleiding van het onderzoeksvoorstel had ik een vraag en daarom is er een aanpassing geweest op het onderzoeksvoorstel waardoor de veiligheid is geoptimaliseerd en de kwaliteit van onderzoek is verbeterd. Wat een uitdaging hier is op mijn werk, is dat mensen met verschillende achtergronden hier komen in de labs met de verschillende opleidingen, waardoor de bewustwording betreft genetisch gemodificeerde organismen in sommige gevallen wat versterkt nog kan worden. Ik help de mensen bewust te worden met wat voor genetisch gemodificeerde organismen werkt men en welke wet- en regelgeving hangen hieraan. De wet- en regelgeving stelt wel dat je reinheidsprotocollen hebt om de identiteit vast te stellen van je materiaal. Als daar toch een uitslag uitkomt. Dat je organisme niet is wat het is en bijvoorbeeld in een andere categorie valt, dan betekent dat dat je andere maatregelen moet nemen en daarom is het heel belangrijk om de identiteit te controleren voordat je eigenlijk aan het werk gaat.”
Joyce trekt haar witte labojas uit en verlaat het laboratorium.
“Wat ik uitdagend soms vind aan de regelgeving is dat op sommige vlakken kun je soms bediscussiëren in welk inschalingsartikel bijvoorbeeld een organisme valt. Aan de andere kant, daar komen we eigenlijk altijd wel uit met Bureau GGO. Het is vaak een kwestie van even ze bellen en overleggen. Daar zit wel vaak wat denkwerk in. Toegevoegde waarde van Bureau GGO in mijn werk is dat je erg makkelijk met ze kunt schakelen. Ze zijn erg goed bereikbaar, vakinhoudelijk sterk en ze helpen je echt door de aanvraag voor de kennisgevingen heen. Nieuwe ontwikkelingen krijgen we vaak mee via het BVF platform. Natuurlijk ook Bureau GGO, maar ook door middel van de COGEM-publicaties.”
Joyce loopt een vergaderruimte in met een laptop, gevolgd door een collega met een grote map.
“Wat me geholpen heeft om me meer te ontwikkelen als BVF, is zeker het volgen van de BVF cursus. Daarin had Bureau GGO ook een grote rol. Zij verzorgen onder andere ook bepaalde presentaties, maar je kunt ze ook altijd benaderen in de cursus voor als je al met een vraag zit. En daarnaast komen er ook casussen in de praktijk aan bod en dat helpt gewoon heel erg voor de afstemming. Ook dat zij daar aanwezig zijn. Ik adviseer de nieuwe BVF om vooral veel samen te werken met de onderzoeksleiders en de onderzoekers. Adviseer veel, blijf ook altijd positief, wees benaderbaar en zorg altijd dat je naar een goede oplossing toewerkt.”
Logo: Rijksoverheid.
Beeldtekst: Deze video is in opdracht gemaakt van:
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
Fred - BVF bij het RIVM
Deze video duurt 2 minuten en 23 seconden.
Motiverende muziek speelt.
Spreker: Fred Wassenaar
Functie: Adviseur biologische veiligheid RIVM
Een man legt iets onder een microscoop en kijkt door het oculair.
Fred: “Blijf nieuwsgierig.”
Fred loopt in een witte labojas achter een man aan door een laboratorium.
“Er is zoveel. Ook hele leuke dingen.Het is leuk om over te lezen.Mijn naam is Fred Wassenaar. Ik ben Adviseur biologische veiligheid en in die rol tevens ook biologische veiligheidsfunctionaris bij het RIVM.”
Fred loopt richting het RIVM gebouw met een laptop onder zijn arm.
“Toen ik hier begon in 2020 toen bleek dat er heel veel informatie die aan de buitenkant van de site van het RIVM daar goed te vinden is. Aan de binnenkant heel slecht te vinden was.”
Fred zit achter zijn bureau met een telefoon aan zijn oor.
“Maar de onderliggende informatie. Hoe kom je aan wetenschap? Hoe kom je aan de onderbouwingen? Hoe vind je de afspraken terug? Dat hebben we allemaal bijeengebracht.”
Fred loopt met twee collega’s door de gangen van het gebouw.
“Het is gecompartimenteerd als het ware en compact gemaakt op één pagina met allemaal links naar de documenten die werkelijk ertoe doen zodat er weer een bos ontstond en niet alleen maar losse bomen. En dat was leuk om te doen. Het blijkt voor een BVF, en zeker als je niet uitsluitend met GGO’s werkt waar het heel lastig is dat de regeling GGO veel strikter is, veel uitgebreider. Arbeidsomstandighedenbesluit is losser geformuleerd en dat geeft de ruimte voor interpretatie.”
Fred trekt zijn labojas aan en loopt het laboratorium binnen richting een collega.
“Voor de wildtypes geldt het arbeidsomstandighedenbesluit. Dat geldt ook voor de GGO's, maar het ligt er als een sausje overheen en de ggo regelgeving is strenger, makkelijker te interpreteren, geen vergissingen mogelijk en voor de wildtypes is dat veel ruimte voor discussie.En die ruimte wordt genomen door de onderzoekers. Een beginnend BVF zou ik willen aanraden om in ieder geval bij je wettelijke taak te blijven. Daarvoor ben je aangenomen. Dat ligt vast in de wet en dat is heel belangrijk.”
Fred spreekt met man die achter een microscoop zit.
“Je krijgt een enorme toegankelijkheid gepaard met een hele grondige kennis.”
Fred kijkt zelf door de microscoop.
“Er is een jaarlijks congres van het BVF platform. En daar kun je met collega's sparren.”
Fred en zijn collega kijken naar de computerbeelden van de organismen onder de microscoop.
“Dus op het gebied van de BVF’s is daar heel veel te halen, en voor de rest halen wij het ook van aanvragen die de onderzoekers doen. Die willen iets doen en dan duik je erin. En dan vraag je aan de onderzoekers, als het niet helder is van kom maar op met je data of met je onderbouwing. En dat is ook een hele goede manier.”
Logo: Rijksoverheid.
Beeldtekst: Deze video is in opdracht gemaakt van:
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu